Sparta

1 oktober.

We hebben vannacht slecht geslapen. Het stormde hard, waardoor Betty steeds heen en weer schudde.  Bovendien was het binnen erg warm, omdat we de dakluiken niet ver genoeg konden openzetten. Maar deze ochtend is het weer opgeklaard, de zon schijnt en de temperatuur lijkt iets gezakt. 
We gaan het binnenland in op weg naar Sparta en Mistras.
Het is een lange rit over een tamelijk goede weg, maar wel een beetje saai. Tegen de middag komen we aan in Sparta en na de lunch gaan we met de fiets naar het Archeologisch Museum, dat midden in het centrum verscholen in een prachtige tuin ligt. Betty laten we achter op de parkeerplaats van het Olie-en Olijfmuseum, dat - hoe kan het anders - is gesloten. Sparta is een heel moderne stad en van het antieke Sparta is bijna niets meer over, zelfs geen ruïnes. De overblijfselen zijn destijds gebruikt als materiaal om Mistras mee op te bouwen.
Veel van de museumvoorwerpen komen uit het Artemis Orthiaheiligdom, waarvan nog wel wat overblijfselen aan de rand van de stad te vinden zijn. Er zijn bronzen en terracotta figuurtjes gevonden, vazen, ornamenten van beenderen en kleine ivoren beeldjes. Ook zijn kleine loden votieven teruggevonden, die goden, krijgers of dieren moeten voorstellen. Maar ook veel sieraden, bas-reliëfs van slangengoden van de onderwereld en bizarre toneelmaskers die tijdens de dansen door de Spartaanse jongens in het Artemis Orthiaheiligdom werden gebruikt.
Verder bezit het museum een prachtige collectie Romeinse mozaïeken, welke niet mochten worden gefotografeerd. We zagen o.a. Arion op zijn dolfijn, Achilles verkleed als vrouw, de onthoofding van Medusa door Perseus, twee woeste leeuwen en een aantal portretten. In de achterste zaal een klassieke marmeren kop van Koning Leonidas I van Sparta en heel veel stèles, waarop de heldendaad of doodsoorzaak is uitgebeeld. 
Na het museumbezoek rijden we nog even door naar Mistras, dat slechts een paar kilometer verder ligt. Uiteindelijk besluiten we om dit bezoek uit te stellen tot de volgende dag. We denken er wel een hele dag voor nodig te hebben om alles te kunnen zien. Daarom zoeken een camping op en gaan wat aan ons slaaptekort doen.

Het antieke Sparta was vroeger één van de machtigste Griekse stadstaten. Als we met de ogen van nu kijken, was het maar een griezelig macht. Hij bestond uit een rigide sociale en militaire discipline met een fascistische inslag. Men voelde zich superieur aan andere Griekse steden en er was sprake van vreemdelingenhaat. Ieder contact met de buitenwereld werd afgehouden. Bovendien wisten de Spartanen zich niet aan te passen aan de veranderde wereld. Men wilde bijvoorbeeld geen zilveren of bronzen geld invoeren en bleef vasthouden aan het eigen betalingssysteem. Dat is gelijk ook de oorzaak van de ondergang van Sparta, het had geen bondgenoten. Er wordt beweerd, dat de Spartanen nu nog steeds op politiek vlak het meest conservatief zijn. 
Op het hoogtepunt van de macht bestond Sparta uit een aantal afzonderlijke dorpen waarvan  de mannen in aparte gemeenschappen leefden. De soldaten werden onderhouden doordat de naburige stad Messenia door hen was veroverd en de burgers tot slaaf gemaakt. De maatschappij was verdeeld in drie sociale klassen:
- De echte Spartanen, die zich alleen met krijgskunde bezig hielden en alle macht bezaten.
- De slaven, die geen enkel recht hadden en min of meer als honden werden behandeld. 
- De middenklasse, de z.g. vrije burgers, die van de handel leefden, maar geen macht bezaten.
De Spartanen hielden er een uiterst sobere levenswijze op na. Elke avond aten ze samen en beslist niet in een 3 sterren restaurant. Ze aten heel smerig:  n.l. gezouten, zwart varkensvlees met bloed en azijn. Als verzetje werden bij tijd en wijlen echte mensenjachten georganiseerd, zodat de nog onschuldige jongens konden oefenen in de 'krijgskunst'. Een soort ontgroening dus.
De jongens werden op 7-jarige leeftijd geselecteerd en kregen een zware discipline opgelegd. Dat betekende niet alleen vroeg opstaan, maar ze werden ook gedwongen om te gaan stelen om zo aan eten te komen. Om soldaat te kunnen worden moest iedere jongen minstens één slaaf gedood hebben. Ook werden de  jonge Spartaantjes tijdens hun militaire opvoeding gegeseld om hun mannelijkheid te tonen. 
In 371 v.C. werd Sparta door Thebe verslagen, nadat heel Griekenland een verbond tegen haar had afgesloten. Hierdoor verminderde de invloed van Sparta in de Peleponnesus en verloor uiteindelijk alle macht.