Van Evora naar Tomar

Honderdvijftien kilometer ten oosten van Lissabon ligt de oude Moorse stad Evora. Voor de middag komen we de stadscamping oprijden en vinden een mooi plekje met zon en schaduw. Op de fiets rijden we naar het centrum, waar uiteraard de meeste bezienswaardigheden te vinden zijn. Eerst lunchen op een terras van het met arcaden omgeven Praca do Giraldo.

Dit plein kent een bloedige geschiedenis van executies en opstanden, maar nu is het er heel vredig en relaxt. We trappen ons omhoog naar de 12e eeuwse Sé (kathedraal), die op een vestingwerk lijkt.

Twee vierkante torens aan de voorkant,  het dak van het terras heeft kantelen en de vieringstoren Iijkt op een helm met schubben. De binnenkant is sober, alleen het koor is mooi bewerkt. Een eindje verderop staat de Romeinse Dianatempel, die dateert uit de 2e eeuw.

In de middeleeuwen werd de tempel als slachthuis gebruikt. Voor Japanners is het een gewild object om selfies te maken, zodat het een kunst Is om de tempel zonder toeristen vast te leggen. Die gasten zijn net vlooien, ze springen zo voor je lens. We fietsen verder door de smalle straatjes en komen terecht bij de 15e eeuwse São Franciscokerk, waarvan het interieur is verrijkt met barokke altaren en blauwe wandtableaus.

Maar het meest bizarre wat we tot nu toe hebben gezien is de enorme Capela dos Ossos (knekelkapel). Die Franciscanen hielden er vroeger lugubere hobby’s op na, want deze kapel hebben ze ‘opgesierd’ met beenderen en schedels van maar liefst 5000 lijken.

Wanden, nissen en pilaren zitten vol schedels en beenderen. Gewelven zijn belegt met ellepijpen en de randen langs de gewelven zijn afgezet kinderschedels. Hier en daar bengelen mummies. Volgens het opschrift is er nog wat ruimte over: Nós ossos que aqui estamos, pelos vossos esperamos (‘Wij beenderen die hier zijn, verwachten de uwe’). 

Het is welletjes voor vandaag. We gaan terug naar de camping met wat stof ter meditatie. Evora komt op ons wat sfeerloos over. Daarom breken we de volgende ochtend op en verkassen naar het stadje Tomar, zo’n 180 kilometer naar het noorden.

Kijk, dat is nog eens een leuk stadje! We rijden de stadscamping op, die geen echte camping meer is. Iets met vergunningen. Er is geen receptie en geen elektriciteit. Wel ruime plekken onder bomen of in de zon, bestemd voor campers. Schone toiletten en alleen koude douches met dank aan de gemeente. Bij het toeristenbureau krijgen we het advies om de fietsen bij hun achter te laten en naar boven te wandelen om het Convento de Cristo, een enorm klooster waarvan de bouw in 1160 door de Tempeliers werd aangevat en later door anderen vervolmaakt, te gaan bekijken.

 Het klooster heeft een mengelmoes van stijlen: romaans, gotisch, manuelstijl, renaissance en barok. We dwalen door de verschillende kruisgangen en verbazen ons over de merkwaardige bouwsels en de overdaad aan versieringen. Met name de Tempelierskerk is heel bijzonder.

.

De 12e eeuwse charola zou een kopie zijn van de Heilige-Grafkerk in Jeruzalem. We zijn diep onder de indruk van dit complex en brengen hier een halve dag door. We bewonderen het enorme aquaduct en het standbeeld van Hendrik de Zeevaarder, die hier 40 jaar grootmeester van de Christusorde is geweest.Aansluitend maken we een fietstochtje door het voormalige bos van het klooster, waar zich nu een groot park in bevindt. Onderweg zien we jongedames met enorme bloemenmanden op het hoofd lopen, gechaperonneerd door moeder of vriendin. 

Ze zijn aan het oefenen voor het Festa dos Tabuleiros, dat eind juni wordt gevierd. Honderden in het wit geklede vrouwen trekken dan in optocht door de stad, op het hoofd een tabuleiro (schaal) waaraan broden, strikken en papieren bloemen zijn bevestigd.

Die manden zijn heel zwaar en ze moeten er vijf kilometer mee lopen. Het is een ode aan de nog altijd vereerde koningin Isabella van Aragon, die was getrouwd met Dom Dinis I in 1270. Zij was een voorbeeld van mildheid en deugd. Dagelijks bracht ze aalmoezen naar de armen. Dit jaar wordt heel bijzonder, want Tomar wil met deze traditie op de UNESCO Werelderfgoedlijst komen.

De volgende dag op het Praca da Republica bij het standbeeld van Gualdim Pais hebben we een spontane ontmoeting met een paar Belgen die we wel vaker tegenkomen en dezelfde reis als wij maken. We kletsen weer heel wat af.

.

Het is 2e pinksterdag en de kerk zit afgeladen. Op de straten wordt een pad van bloemen neergelegd. De kerkdeuren zwaaien open en Ja hoor, we zijn wederom midden een processie beland.